Zapobieganie zakażeniom bakterią Legionella w ośrodkach DaVita

W związku z zagrożeniem zdrowotnym spowodowanym zakażeniami bakterią Legionella w niektórych regionach naszego kraju, apelujemy o zwiększoną ostrożność epidemiologiczną w palcówkach DaVita. Obecnie żaden z naszych pacjentów nie jest zakażony, niemniej bądźmy ostrożni i działajmy prewencyjnie.

Zakażenie bakterią Legionella może przybierać postać płucną, czyli legionellozowe zapalenie płuc (inaczej nazywane chorobą legionistów) oraz pozapłucną.

Legionelozowe zapalenie płuc zwykle rozpoczyna się do gorączki, dreszczy, bólu głowy i mięśni. Po tym następuje suchy kaszel i trudności w oddychaniu, które postępują do ciężkiego zapalenia płuc, nawet z niewydolnością oddechową, zagrażającego życiu chorego. Ponadto u ok. 30%-50% chorych mogą wystąpić objawy ze strony układu nerwowego (np. zawroty głowy, splątanie) oraz ze strony układu pokarmowego (bóle brzucha, biegunka, nudności).

Wśród osób szczególnie narażonych na legionellozę znajdują się osoby z chorobami przewlekłymi, jak cukrzyca czy schyłkowa niewydolność nerek oraz leczone wysokimi dawkami glikokortykosteroidów, innych leków immunosupresyjnych i po przeszczepieniu narządów.

Bakteria Legionella nie może zostać przeniesiona z człowieka na człowieka, a źródłem zakażenia jest woda i aerozol wodny, nawet niewidoczny. Namnażaniu bakterii sprzyja występowanie biofilmu i temperatura 20-45°C, zwłaszcza powyżej 30°C. Aerozol tworzy się z kropelek wody podczas puszczenia wody z kranu czy prysznica, spłukiwania toalety czy z bąbelków generowanych w basenie.

Szczególne zagrożenie stanowią:

• rury z małym przepływem wody lub bez przepływu (np. w nieużywanych pomieszczeniach)
• szlam (biofilm) lub brud na rurach doprowadzających wodę do pryszniców czy kranów lub na powierzchni zbiorników,
• gumowe i naturalne włókna w podkładkach i uszczelnieniach,
• podgrzewacze wody i zbiorniki magazynujące gorącą wodę,
• kamień kotłowy i korozja w zbiornikach, rurach, prysznicach i kranach,
• giętkie węże i uszczelki za sztucznej gumy.

Ryzyko wystąpienia legionellozy można zminimalizować poprzez:

• świadomość zagrożenia wśród wszystkich pracowników,
• utrzymywanie głowic, węży i kranów wolnych od kamienia,
• puszczanie wody we wszystkich kranach i prysznicach przez kilka minut (przynajmniej raz w tygodniu, jeśli nie są codziennie używane),
• regularne czyszczenie i dezynfekcję rur łączących w systemie klimatyzacji; przynajmniej dwa razy w roku.

Pałeczki Legionella  są wrażliwe na działanie antybiotyków makrolidowych, fluorochinolonów, tetracyklin, rifampicyny, kotrimoksazolu. Antybiotyki betalaktamowe, aminoglikozydy i inne antybiotyki, które nie penetrują do wnętrza komórki, nie wykazują skuteczności klinicznej w leczeniu zakażeń wywołanych przez pałeczki Legionella.

Więcej informacji o pałeczkach Legionella można znaleźć na stronach rządowych:

• https://www.gov.pl/web/psse-bytom/legionella
• MZ_GOV_PL